فرآیند ثبت اختراع در ایران

اختراع چیست؟

حاصل و نتیجه تلاش فکری و تلاش ذهنی مخترع اختراع می باشد که در چارچوب یک محصول صنعتی یا پروسه صنعتی نمایان می شود.

قانون ثبت علامت های تجاری و اختراعات مصوب اول تیرماه 1310 ثبت اختراع را در ایران جایز می نماید و به منظور ترتیب ثبت آیین نامه مزبور که در سال 1310 تصویب شده است و در سال 1337 مورد تجدید نظر قرار گرفته است مراحلی را پیش بینی می نماید.

ماده 26 قانون ثبت علامت های تجاری و اختراعات در ایران مقرر می دارد : هر قسم اکتشاف یا اختراع جدید در شعبه مختلفه صنعتی به کاشف یا مخترع آن حق انحصاری می دهد که بر اساس و مطابق شرایط و در مدت مقرر در این قانون از اکتشاف یا اختراع خود استفاده نماید مشروط بر اینکه اکتشاف یا اختراع مزبور مطابق مقررات این قانون در اداره ثبت اسناد تهران به ثبت رسیده باشد. نوشته ای که در این مورد اداره ثبت اسناد تهران می دهد ورقه اختراع نامیده می شود.

الف) شرایط ثبت اختراع در کشور ایران به شرح ذیل می باشد :

به طور کلی اختراعی در ایران قابل ثبت است که حداقل شرایط ذیل در آن محقق باشد :

1. اختراع بایستی بدیع و ابتکاری باشد. (Novelty)
2. اختراع بایستی دارای گام ابتکاری باشد. (Inventive Step)
3. اختراع بایستی فایده عملی داشته باشد. (Practical Use)
4. اختراع بایستی مشمول موارد غیر قابل ثبت نباشد. (Unpatentable Subject Matter)

ب) موارد غیر قابل ثبت به عنوان اختراع در ایران به شرح ذیل می باشد:

1. کشفیات (موادی که از قبل در طبیعت موجود است.)
2. نظریه ­های علمی.
3. روش­ های ریاضی.
4. طرح ­ها و نقشه ­ها.
5. قواعد و روش ­ها. (مثل روش انجام تجارت، فعالیت ذهنی، بازی)
6. نرم افزار رایانه ­ای فاقد اثر فنی.
7.  روش تشخیص یا معالجه بیماری در انسان یا دام.
8. گونه های گیاهی یا جانوری یا روش ایجاد آن ها.
9. اختراعی که استعمال تجاری از آن مانع نظم عمومی یا اصول اخلاقی باشد.

ج) سیستم ثبت اختراع در کشور ایران چگونه است؟

در کشور ایران و در حال حاضر ثبت اختراع به صورت اعلانی می باشد یعنی ادعای مخترع چنانچه در گذشته به ثبت نرسیده باشد این قابلیت را دارد تا به ثبت برسد و دولت هم وظیفه دارد از آن حمایت نماید.

فرآیند ثبت اختراع در ایران

فرآیند ثبت اختراع در ایران به شرح ذیل می باشد :

1. هنگامی که طرح و یا ایده ای به ذهن شخص خطور می کند بایستی پروسه ثبت اختراع را به منظور تبدیل ایده و طرح به دارایی فکری سپری نماید.بعد از این که یک ایده یا طرح به منظور برطرف نمودن مشکلی در صنعت به ذهن شخصی خطور می کند در نخستین مبادرت می بایست سابقه افشا آن طرح یا ایده را بررسی و ارزیابی نماید.
2. این بررسی و ارزیابی بدین معنا نمی باشد که در سایت های تولید کننده محصول در جستجوی کالاهایی باشد که تولید شده است . نخست جستجو می بایست از سایت های اداره ثبت اختراعات شروع شود.
3. جستجو درخصوص اختراعات را اداره ثبت اختراع در کشور ایران ممکن و امکان پذیر نموده است که به منظور آغاز می توان در این سایت راه حل های قبلی ارائه شده به منظور مشکل مورد نظر را بررسی و ارزیابی نمود.
4. در صورتی که با راه حل مشابهی مواجه شدید جزئیات پرونده را دانلود نمایید و آن ها را بررسی و ارزیابی نمایید زیرا که این امکان وجود دارد که شیوه برطرف نمودن مشکل با شیوه شما متمایز باشد که در این صورت شیوه شما هم قبلیت به ثبت رسیدن را دارد.

در صورتی که نقشه ها، نمودارها و جداول، بخشی از ضمیمه اظهارنامه اختراع باشند در ترسیم آن ها بایستی نکات ذیل رعایت شوند:

1. در یک روی صفحه کاغذ با دوام و در قطع A4، با خطوط پر رنگ و یکدست مشکی و غیررنگی کشیده شده و ترجیحاَ در رسم آن ها از ابزارهای فنی نقشه کشی استفاده شود و حداکثر حاشیه اوراق به ترتیب از بالا5/2 سانتی متر از چپ 5/1 سانتی متر،از راست 5/2 سانتی متر و از پایین 1 سانتی متر باشد.
2. صراحت و شفافیت نقشه ها به نحوی باشد که امکان تکثیر یا تصویر برداری آن میسرو ممکن گردد.
3. کلیه عناصر نقشه یا نمودار دارای مقیاس یکسان باشد مگر آن که به منظور فهم اختراع،برجسته نمودن بخش خاصی از نقشه و یا نمودار ضروری باشد.
4. تا حدامکان به صورت عمودی در صفحه قرار گیرد.
5. اعداد،حروف و نشانه ها به طور روشن ذکر شده باشند و خوانا باشند.
6. دربردارنده نشانه هایی باشد که در توصیف بتوان به آن ها ارجاع داد.
7. صفحات بایستی به ترتیب شماره گذاری شوند و ترجیحاَ نشان دهنده ی شماره آن صفحه از کل صفحات باشد.
8. هیچ توضیحی نبایستی روی نقشه ها وجود داشته باشد مگر در مورد جداول و نمودارها توضیحی وجود داشته باشد.
9. در صورتی که هرکدام یک از نقشه ها، نمودارها و جداول در بیش از یک صفحه باشد،کل صفحات بایستی بدون حذف بخشی از آن ها، شامل نشانه هایی مستقل از شماره صفحات باشد به نحوی که ارتباط و تمامی قسمت ها را با یکدیگر روشن سازد. 

مراحل ثبت اختراع در ایران

مراحل ثبت اختراع در داخل کشور به شرح ذیل می باشد:

محل مراجعه برای ثبت اختراع داخلی ایران :

تهران- میدان هفت تیر-خیابان قائم مقام فراهانی-روبروی بیمارستان تهران کلینیک-کوچه میرزا حسنی-اداره ثبت اختراعات.

مدارک ثبت اختراع در ایران

مدارک ثبت اختراع در ایران به شرح ذیل می باشد:

1. اظهارنامه ثبت اختراع در سه رونوشت ارائه گردد. این فرم به صورت خام باید از اداره ثبت شرکت­ها و مالکیت صنعتی تهران تهیه و تکمیل گردد .
2. توسط مخترع شرح اختراع بایستی در برگه ­های A4 و در سه رونوشت مجزا تهیه گردد.
3. توسط مخترع  نقشه­ های اختراع در برگه ­های A4 و در سه رونوشت مجزا باید تهیه گردد.
4. توسط مخترع ادعای اختراع  در برگه­ های A4 و در سه رونوشت مجزا باید تهیه گردد.
5. رونوشت شناسنامه مخترع/مخترعین  ارائه گردد.
6. قبض رسید بانکی هزینه های ثبتی ارائه گردد.
7. هزینه های درج در روزنامه رسمی، حق­الثبت و ….بایستی پرداخت گردد.

مدت اعتبار اختراع در کشور ایران

مدت اعتبار اختراع در کشور ایران به وسیله درخواست مخترع صورت می گیرد و این مدت اعتبار اختراع از پنج سال،ده سال،پانزده سال تا بیست سال متغیر می باشد و در خواست کننده تا هر مدت زمانی که مورد نظر خود می باشد می تواند مدت ان را مشخص نماید.

در انتهای این مقاله خاطر نشان می شویم که در صورت تمایل کلیه امور ثبت اختراع خود را به ما در مجتمع ثبتی و حقوقی ایلیا بسپارید کارشناسان و مشاوران خبره و کاردان ما طی سال ها و خدماتی که به شما ارائه نموده اند قادر می باشند شما را در این امر مهم یاری نمایند.

در انتها خاطر نشان می شویم که در صورت روبرو شدن با هر سوال و مسئله ای می توانید با مجتمع ثبتی و حقوقی ایلیا تماس بگیرید،مشاوران و کارشناسان ما آماده ارائه خدمات به متقاضیان ثبت اختراع می باشند.