حق مالکیت فکری در حقیقت حق مالکیت معنوی فرد است که مواردی از قبیل حقوق مرتبط با خلق و خلاقیتهای فکری انسان در شالودههای متنوعی از بدیعات ادبی، هنری، علمی، صنعتی، فناوری و سایر زمینههای مورد استفاده در تولید و کسب و کار را شامل میگردد و همچنین حقوق قانونی و دلبستگیهای مالکانه را به گونهای شامل میشود که نشأت گرفته از فعالیتهای فکری و ذهنی در زمینههای متفاوت مانند هنری، ادبی، علمی و صنعتی و … باشد.
چنین حقوقی سبب ارتقا و رواج خلاقیت استفاده شده برای صاحب اثر میشود. حقوق مالکیت معنوی به دو دستهی مالکیت صنعتی و حقوق نسخه برداری تقسیم میگردد که توضیح و تفسیر آنها به شرح ذیل میباشند:
به حقوق مرتبط با اختراعات و ابداعات در حوزههای صنعتی و برندهای تجاری، همچنین خواص جغرافیایی، مالکیت صنعتی میگویند که افزون بر حق اختراع، حق مبدأ و مقصد جغرافیایی را نیز که بستر خواص متنوع مناطق جغرافیایی و آب و هوایی است، شامل میگردد، همچنین امکان مورد تأیید قرار گرفتن طرح، ثبت آن و پشتیبانی از آن را فراهم مینماید.
فعالیتهایی همانند خلق آثار ادبی و هنری نظیر نظم، نثر، تئاتر، نمایشنامه، نقوش، صنایع هنری مستظرفه، موسیقی، عکس، مجسمه، فیلم، نوار و لوح فشردهی صوتی و تصویری در قالب حق نسخه برداری جای گرفته که ماده 2 کنوانسیون مؤسس سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) به علاوهی بخش بندی تمامی موارد ذکر شده، مالکیت فکری را مشمول موردهای زیر میداند:
در صورتی که هنوز اقدام به ثبت ایده خود نکرده اید می توانید با مجتمع ثبتی و حقوقی ایلیا تماس حاصل نمایید
موارد ذکرشدهی بالا در قالب مالکیت معنوی با عناوینی مانند «مالکیت صنعتی» و «حق نسخه برداری یا کپی رایت» گنجانده میشوند؛ بدین ترتیب حق مالکیت معنوی را به دو بخش مالکیت معنوی و حق نسخه برداری تجزیه میگردند.
مواردی همچون کشف علمی، طراحی صنعتی و اختراعات نیز مالکیت صنعتی محسوب شده و همچنین مواردی مانند امور هنری، ادبی، اجراهای هنرمندان و نشانههای تجاری نیز متعلق به حق نسخه برداری است.
در صورتی میتوان ایدهای را ثبت کرد که به مرحلهی اجرا درآمده باشد و به عبارتی قابلیت ثبت تحت عنوان اختراع را نیز داشته باشد. جهت ثبت آن میتوان به پایگاه اینترنتی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور مراجعه نموده و در سامانهی ثبت اختراع، تقاضای ثبت اختراع خود را اعلام نمود.